Er komen strengere regels voor de eiersector. Ook komt er een nieuw meldpunt om misstanden te melden in de eiersector, meldt de Werkgroep Versterking Zelfregulering Eierketen (WVZE) in het dinsdagmiddag uitgebrachte eindrapport, dat is opgesteld naar aanleiding van de fipronilcrisis die vorig jaar juli uitbrak. Dit rapport bevat nog 21 andere aanbevelingen die de voedselveiligheid van eieren en eierproducten en de signalering en afhandeling van incidenten moeten verbeteren. Daarnaast pleit de werkgroep voor meer ondersteuning van boeren en een beter toezicht op de kwaliteit in de eierketen.
Vorig jaar zomer kwam er door een behandeling tegen bloedluis, die werd uitgevoerd door het Barneveldse bedrijf Chickfriend, fipronil in de eieren en de kippen terecht. Vanwege een risico voor de volksgezondheid greep de overheid in en werden zo’n 3,5 miljoen kippen geruimd en honderden stallen tijdelijk gesloten. Deze eiercrisis is nog altijd niet voorbij voor tien van de getroffen bedrijven. Zij zitten nu al bijna een jaar op slot.
Het nieuwe meldpunt is niet de enige maatregel die de WVZE, die bestaat uit vertegenwoordigers uit de pluimveesector en de overheid, voorstelt. Daarnaast worden de regels verscherpt en komt er onafhankelijk toezicht op het keurmerk voor kippenbedrijven, in de hoop dat verboden middelen eerder worden ontdekt. Dat betekent dat pluimveehouders en bedrijven in de sector kunnen rekenen op meer controles, maar ook op forse investeringen. Hier lees je het volledige rapport van de werkgroep Versterking Zelfregulering Eierketen.
Keurmerk IKB Ei blijft bestaan
Het keurmerk IKB Ei blijft bestaan, maar krijgt zoals gezegd een onafhankelijke Raad van Beheer. Daarin komen drie mensen zonder directe binding met de sector. Bij het uitbreken van de crisis was zo’n 90 procent van de pluimveebedrijven bij het keurmerk aangesloten. De kosten van deelname, afhankelijk van de grootte van het bedrijf, worden door de voorgestelde maatregelen flink hoger. “We hebben nog niet alle bedragen exact in kaart, maar de huidige inschatting is een verdubbeling”, zegt Eric Hubers, voorzitter van branche-organisatie OVONED, die IKB EI beheert in de Telegraaf. Maar volgens de sector is dat het waard als de kans op een nieuwe crisis kan worden verkleind. “Natuurlijk zitten wij als ondernemers niet te wachten op hogere kosten. Maar met deze maatregelen bouwen we aan vertrouwen en verkleinen we de kans op een crisis zoals met fipronil.” Daarvoor is het volgens brancheorganisatie OVONED wel nodig dat de overheid het keurmerk algemeen bindend verklaart. Nu kunnen kippenboeren zich nog vrij makkelijk aan de eisen van het keurmerk onttrekken.
Overigens blijft het volgen Hubers niet bij de verdubbeling van het tarief dat boeren moeten betalen aan IKB EI. De totale kosten kunnen nog weleens hoger uitvallen. “We gaan ook werken met witte lijsten werken, waarop bijvoorbeeld gecontroleerde voer en medicinatie staat. Dus daar kan de boer ook iets meer geld aan kwijt zijn.”
Servicedesk voor pluimveehouders
Het eindrapport adviseert ook een servicedesk op te zetten. Pluimveehouders weten niet altijd wat wel en niet mag in de stal of op het erf. Het middel fipronil was bijvoorbeeld voor veel van hen onbekend. Oud-bankier Bart Jan Krauwel, voorzitter van de werkgroep Versterking Zelfregulering Eierketen zegt daarover tegen Omroep Gelderland: “We moeten voorkomen dat pluimveehouders zeggen dat wist ik niet of daarvan ben ik niet op de hoogte.”
“Waterdicht is een systeem nooit”
De medewerkers van Chickfriend worden ervan verdacht gelogen te hebben over het middel dat werd gebruikt in de kippenstallen. Dus gaat het om een fraudezaak. Of je fraude met aanscherping van regels straks voorkomt is de vraag, erkent Krauwel: ‘Waterdicht is het systeem na invoering van deze regels ook niet, maar men loopt door extra controles wel minder risico dat het nog één keer gebeurd.’
Betere afspraken met de NVWA
De pluimveesector wil ook betere afspraken met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De NVWA moet wettelijk de mogelijkheid krijgen om sneller te handelen en boeren eerder te waarschuwen als zich weer een voedselschandaal voordoet Zo zou er in november 2016 al zijn getipt dat er fipronil in de sector werd gebruikt. Ook kwam de handhavingsdienst laat in actie. Zij sloot vorig jaar in juli de eerste pluimveebedrijven, maar liet de medewerkers van Chickfriend met het gif doorspuiten tot begin augustus. Doordat er niet direct werd ingegrepen werden er onnodig meer pluimveehouders gedupeerd. De kritiek op de NVWA is dat die in de aanloop naar het schandaal eerder aan de bel had kunnen trekken. “Gelukkig is de NVWA bereid om dit punt op te pakken”, zegt Krouwel.
Krouwel stelt in de Telegraaf nadrukkelijk dat de WVZE niet oordeelt of de NVWA steken heeft laten vallen. Wat er tijdens de fipronilaffaire fout is gegaan wordt momenteel onderzocht door de Onderzoeksraad voor de Veiligheid en de door het ministerie van Landbouw ingestelde Commissie Sorgdrager. Krouwel: “Wij hebben alleen gekeken naar wat de sector en de daaraan gelieerde partijen in de toekomst moeten doen om dit soort crises te voorkomen.”
De NVWA wil niet reageren op het rapport en wacht op het onderzoek van de commissie Sorgdrager dat voor 21 juni wordt verwacht.
Nieuwsbericht van 15-05-2018, bronnen: Omroep Gelderland, Telegraaf. Foto via Freepik.
