De meningen zijn verdeeld over het eten van zachtgekookte eieren als je in verwachting bent. Want oh, die salmonellabacterie… Mag je eieren eten als je zwanger bent?
Laten we een ding voorop stellen: eieren zijn hartstikke gezond, óók als je zwanger bent. Eieren bevatten namelijk enorm veel vitamines en mineralen. Sterker nog: ze bevatten de twee belangrijkste vitamines die je nodig hebt als je in verwachting bent. Vitamine B11 en vitamine D worden namelijk ook wel dé zwangerschapsvitamines genoemd.
Foliumzuur in eieren
Foliumzuur wordt niet door het lichaam aangemaakt en krijg je dus alleen binnen via voeding en eventuele supplementen. En juist deze vitamine is razend belangrijk tijdens een zwangerschap, omdat het helpt het risico op allerlei aangeboren afwijkingen zoals een open ruggetje (spina bifida), een hazenlip en een open verhemelte te voorkomen. Een gemiddeld ei maar liefst 44 milligram (elf procent) vitamine B11, oftewel foliumzuur.
Vitamine D in eieren
Een andere belangrijke vitamine tijdens je zwangerschap is vitamine D. Vitamine D is nodig om calcium goed op te nemen uit de voeding. Calcium zorgt voor de opbouw en instandhouding van een stevig skelet en dat is tijdens de zwangerschap extra belangrijk, zowel voor moeder als kind. Wetenschappelijk onderzoek toont bovendien aan dat een tekort aan vitamine D de kans op zwangerschapsdiabetes, zwangerschapsvergiftiging en een laag geboortegewicht vergroot. In één ei zit zo’n 0,9 microgram vitamine D.
Eieren tijdens je zwangerschap
Toch maakt het wel degelijk uit hoe je je eitje eet tijdens een zwangerschap. Zo zijn zachtgekookte eieren niet aan te raden volgens het Voedingscentrum. Zij adviseren om bij zwangerschap alleen eieren te eten waarvan het eiwit én de dooier gestold zijn. Het advies is dan ook: kook een ei minstens 8 minuten.
Engelsen mogen wél zachtgekookte eieren
Als het Voedingscentrum zo overduidelijk is in het advies geen zachtgekookte eieren te eten, waarom doen er dan op internet allerlei tegengestelde berichten de ronde? Dat komt omdat de Engelse FSA (Food Standards Agency) in 2017 haar richtlijnen ten aanzien van het eten van zachtgekookte eieren (of ‘runny eggs’ zoals ze ze daar noemen) heeft aangepast. Volgens de aanbevelingen van de FSA kunnen zwangeren, kinderen en senioren zachtgekookte eieren en zelfs rauwe eieren veilig eten. Dit geldt ook voor andere mensen die extra gevoelig zijn voor voedselinfecties.
British Lion keurmerk
Een groep experts van het Advisory Committee on the Microbiological Safety of Food (ACMSF) deed in opdracht van de FSA in juli van 2017 onderzoek naar eieren en ontdekte dat het salmonella-gehalte in Britse eieren aanzienlijk was afgenomen. Het gaat daarbij echter alleen om eieren uit het Verenigd Koninkrijk die het zogenoemde ‘British Lion’ keurmerk dragen. Dat keurmerk kan alleen worden verkregen als alle leghennen zijn ingeënt tegen salmonella en zowel de kippen als hun voer en de eieren volledig traceerbaar zijn. Dit geldt voor zo’n 90 procent van de Britse eieren.
Hoe zit dat in Nederland?
Ook in Nederland kennen we natuurlijk strenge kwaliteitseisen. IKB Ei is bijvoorbeeld een Nederlands kwaliteitszorgsysteem voor de productie van eieren dat zeer effectief is. Deze regeling gaat over alle schakels die betrokken zijn bij de productie van consumptie-eieren: van het primaire bedrijf tot de pakstations. En ook in Nederland is er een afname van salmonella in eieren. Maar dat betekent niet dat alle eieren ook veilig zijn, want niet alle eieren op de Nederlandse markt zijn ook van Nederlandse bodem. Zo worden er in ons land bijvoorbeeld (kooi)eieren ingevoerd uit Polen en de Oekraïne. De betrouwbaarheid van die eieren is minder goed te controleren.
Wat zegt het RIVM?
Ongeveer 85 procent van de Salmonella-infecties treedt op door het nuttigen van besmet voedsel zoals onvoldoende verhitte eieren, rauwe vleesproducten en heel incidenteel door (voorgesneden) rauwe groenten en fruit. Schattingen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) geven aan dat ongeveer 0,03 procent van de eieren besmet is met salmonella en dat jaarlijks 3897 mensen ziek worden door salmonella in onvoldoende verhitte eieren. Dat is zo’n 22 procent van het totale aantal salmonella-infecties. Het besmettingspercentage van de eieren is dus niet eens zo groot, maar door de grote hoeveelheid eieren die er geconsumeerd wordt, is ei toch de belangrijkste bron voor salmonellose (de besmettelijke darmziekte die wordt veroorzaakt door een salmonellabacterie).
Mag je nu wel of geen eieren tijdens je zwangerschap?
Natuurlijk kun je ook tijdens je zwangerschap genieten van eieren. Door verhitting zal de salmonellabacterie sterven en geen gevaar meer vormen. Dat is de reden dat het Voedingscentrum adviseert om alleen eieren te eten waarvan het eiwit en de dooier gestold zijn. Voedingsdeskundige Sharon Looyen adviseert in Ouders van nu het volgende:
Veilig eieren eten als je zwanger bent
Rauw ei: het eten van rauwe eieren wordt afgeraden voor zwangere vrouwen vanwege salmonellabesmetting.
Zacht gekookt ei: het risico op salmonellabesmetting is bij zacht gekookte eieren erg klein, namelijk 1 op 20.000. Het is aan jou of je dit risico neemt.
Gepocheerd ei: kun je gerust eten, maar zorg wel dat het eigeel niet meer rauw is.
Roerei: kun je gerust eten, maar zorg wel dat het roerei goed doorbakken is.
Spiegelei: bij een spiegelei is het risico even minimaal als bij een zachtgekookt ei, het is aan jou of je dit wilt nemen. Is het ei helemaal gaar, dan is er geen risico.
Gekookt ei: een (hard)gekookt ei is voldoende verhit en kun je gewoon eten.
Tip: de ZwangerHap
In gratis app ZwangerHap van het Voedingscentrum zie je als zwangere snel van duizenden producten of je ze wel of beter niet kunt eten. Mag je iets niet, dan laat de app zien wat je allemaal nog wél mag of hoe je dat specifieke ingredient kunt vervangen.
Foto via Shutterstock, bronnen: RIVM, Good Housekeeping, Ouders van Nu, Vitamine Informatie Bureau.
